Przeniesienie podstawy kolumny z Bazyliki Grobu Pańskiego do franciszkańskiego muzeum archeologicznego w Jerozolimie
Kontynuując wielowiekową tradycję pracy nad odzyskiwaniem i przywracaniem chrześcijańskiego dziedzictwa artystycznego w Ziemi Świętej, Kustodia nadal chroni swoje artystyczne skarby poprzez akcje relokacji i wzbogacania znalezisk archeologicznych o dużym znaczeniu w celu odtworzenia i zachowania od zapomnienia tych Świętych Miejsc.
W środę 19 października o świcie zakończył się bardzo skomplikowany transfer podstawy kolumny z Bazyliki Grobu Świętego do muzeum archeologicznego w Studium Biblicum Franciscanum. Tam zostanie ona wystawiona dla zwiedzających wraz z bogatą kolekcją archeologicznych odkryć, które będą wyeksponowane w sali poświęconej „Grobowi Świętemu”. Sala ta, zaprojektowana przez Giovanniego Tortelli (architekta sekcji archeologicznej), będzie obejmowała znaleziska związane z historią jednego z najważniejszych miejsc dla chrześcijaństwa.
Cała operacja odbyła się na oczach ciekawskich pielgrzymów i przechodniów. Biorąc pod uwagę, że wyjątkowy transport (który odbył się w kilku fazach, ponieważ podstawa jest rozbita na trzy części, o łącznej wadze około 7 ton) przeszedł przez Stare Miasto wzdłuż głównej arterii: wyczyn ten wymagał ogromnej delikatności i ścisłej współpracy techników (architektami Vincenzo Zuppardo i Leonardo Di Marco) z archeologami (odpowiedzialnym o. Amedeo Ricco – Studium Biblicum Franciscanum) i lokalną siłą roboczą (pod kierownictwem Youssefa Musallama), która zajmowała się transportem materiałów.
Omawiany element architektoniczny ma szczególne znaczenie historyczne i artystyczne, ponieważ jest to cokół (element podtrzymujący kolumnę), przypisywany pierwszym dziesięcioleciom II wieku (a konkretnie panowaniu Hadriana 117–138). Najbardziej przyjętą hipotezą jest, że element ten należy do grupy kolumn pogańskiej świątyni wzniesionej przez cesarza na miejscu Grobu Chrystusa, na obszarze dawnej Golgoty. Później, kiedy Konstantyn wybudował Bazylikę Grobu Świętego w 325 r., elementy te były na przestrzeni wieków wielokrotnie wykorzystywane; potem, oczywiście z powodu niszczycielskiego pożaru w 1809r., to, co pozostało z oryginalnych kolumn – podzielone na mniejsze fragmenty – użyto i wkomponowano w część murów naprawianych po powstałych szkodach.
„W fazie renowacji i wykopalisk bazyliki począwszy od 1960 r.” – wyjaśnia archeolog o. Amedeo Ricco, który uważnie śledził wszystkie etapy transportu – „kolumny i kapitele, które przetrwały z franciszkańskiej części bazyliki, a zatem należące do łacinników, zostały odnalezione i przewiezione przez franciszkanów do Getsemani około 1975 roku, a w ostatnim czasie umieszczone w muzeum Studium Biblicum Franciscanum. Brakowało tylko tego, co stanowiło podstawę kolumny, która przez ponad 50 lat pozostawała w bazylice. Było to prawdopodobnie spowodowane ogromną trudnością jej przetransportowania, a także z powodu nagłej śmierci ojca dominikanina Charlesa Coüasnona, architekta, który kierował jej renowacją. Dzięki naszym badaniom w archiwach z ostatnich lat udało nam się zrekonstruować pierwotny wygląd całej kolumny. W ten sposób, w porozumieniu z innymi wspólnotami obecnymi w bazylice, dzisiaj w końcu udało nam się ponownie połączyć cokół z pozostałymi elementami architektonicznymi, które w czasach cesarza Konstantyna stanowiły część kolumnady okalającej Boży Grób”.
Po zakończonym transporcie podstawy kolumny technikom i robotnikom, którzy prowadzili nadzór nad całą operacją, spadł kamień z serca, ponieważ przemieszczenie tego elementu wymagało użycia niełatwych przejść, zwłaszcza w niektórych miejscach Starego Miasta. ojciec Eugenio Alliata, archeolog i dyrektor sekcji archeologicznej w Muzeum Terra Sancta, również wziął udział w pomyślnym zakończeniu przeniesienia podstawy kolumny: „To właśnie wielki ojciec Virgilio Corbo wykonał dla franciszkanów pierwsze analizy archeologiczne tych znalezisk z bazyliki” – wspomina o. Alliata – „Dziś, po tylu latach, zostały stworzone sprzyjające warunki do wznowienia tej pracy, co będzie prowadzić do coraz większej wiedzy na temat bazyliki i jej historii”.
Silvia Giuliano
Źródło:www.custodia.org