Przy okazji wizyty władz wspólnot religijnych na stanowisku archeologicznym w kompleksie Grobu Świętego przedstawiliśmy trwające prace wykopaliskowe. Badania archeologiczne prowadzi zespół Katedry Starożytności Uniwersytetu La Sapienza w Rzymie pod kierunkiem prof. Francesca Romana Stasolla, wspomagana przez prof. Giorgia Maria Annoscia i Massimiliano David.
Po projekcie renowacji podłogi kompleksu religijnego wykopaliska przebiegają w kolejnych obszarach, aby umożliwić regularne odprawianie liturgii przez różne wyznania i normalny przepływ pielgrzymów. Od maja 2022 roku prowadzimy badania archeologiczne w nawie północnej bazyliki (tzw. Portyk Dziewicy Maryi) oraz części północno-zachodniej rotundy. Prace prowadzone są w cyklu ciągłym, dzień i noc, a obróbka wytworzonych materiałów odbywa się w czasie rzeczywistym między Jerozolimą a Rzymem, gdzie pracuje reszta zespołu. Dane przetwarzane podczas wykopalisk są wprowadzane do bazy danych utworzonej wcześniej ad hoc na potrzeby projektu i połączonej z różnymi źródłami historycznymi i archiwalnymi, dzięki zdalnemu wsparciu w Rzymie.
Dr. Beatrice Brancazi i Stefano De Togni, członkowie zespołu Sapienza z Uniwersytetu Rzymskiego, przedstawili wspólnotom (religijnym) dwa obszary wykopalisk.
W rejonie nawy północnej zidentyfikowano bardzo ciekawą sekwencję stratygraficzną, umożliwiającą prześledzenie rowów wykopanych przez księdza Virgilio Corbo w latach 60. XX wieku. Pozwoliło to również na pozyskanie zupełnie nowych danych. Najciekawsze są te, które odnoszą się do placu budowy z epoki Konstantyna, dotyczące budowy kompleksu sakralnego na terenie kamieniołomu. Odkryto warstwy skalne kamieniołomu. Mają różnice wysokości spowodowane głębokimi i nierównymi cięciami, które również schodzą bardzo głęboko, co widać w innych obszarach bazyliki. Podstawowym wymogiem działań placu budowy Konstantyna było pokonanie takich nierówności elewacji w celu stworzenia jednolitego i jednorodnego planu budowy struktur kościoła i jego przybudówek. Dokonano tego za pomocą wypełnień progresywnych, wykorzystując warstwy gleby bogatej w materiał ceramiczny do odprowadzania wody i wyrównywania głębszych obszarów. W trakcie wykopalisk można było przeanalizować metody posadowienia północnego muru obwodowego kompleksu konstantyńskiego, jeszcze na szczycie.
Powyżej wypełnień tych stratygrafii zidentyfikowano również czynności przygotowawcze do układania posadzki na trójkącie konstantyńskim, złożonym z dużych płyt litowych. Ta podłoga była przedmiotem dobrowolnych prac rozbiórkowych na całym obszarze, z wyjątkiem płyt odpowiadających stylobatowi. Zniszczony obszar został skompensowany warstwą ziemi, na której widoczne są ślady intensywnego ruchu. Wśród wielu znalezionych materiałów wyróżnia się obecność płytek mozaikowych związanych z chodnikami podłogowymi.
Wizyta kontynuowana była w północno-zachodniej części rotundy. Tutaj stratygrafia jest znacznie mniejsza ze względu na obecność skalistego brzegu na znacznie większej wysokości. Ten czynnik oraz ciągła renowacja nawierzchni przyczyniła się do ciągłego usuwania i mieszania warstw podziemnych. Tak więc stratygrafia archeologiczna na tym obszarze jest bardzo mała. Tutaj najbardziej interesująca jest ta, która dotyczy faz pracy skalistego brzegu, które są badane. W środkowo-północnej części obszaru, w pobliżu edykułu, przechwycono, częściowo już zaznaczony we wcześniejszych poszukiwaniach, tunel, który opada pionowo obok edykułu na głębokość 2,80 m, a następnie biegnie poziomo na północ. Jego odkrycie w odniesieniu do stratygrafii wykopu i jego powiązanie z całym systemem odpływu wody jest ważnym aspektem w badaniach elementów architektonicznych i będzie analizowane w ramach projektu.
Prof. Francesca Romana Stasolla
Źródło: www.custodia.org