Historia klasztoru św. Franciszka w Trypolisie Al-Mina w Libanie sięga swoimi korzeniami do początków obecności franciszkańskiej w Ziemi Świętej. Przypuszcza się, że własnie br. Eliasz z Cortony, pierwszy zakonnik, którego św. Franciszek poprosił o udanie się do Ziemi Świętej (i pierwszy następca św. Franciszka), założył w tym miejscu klasztor. Według źródeł franciszkańskich sam św. Franciszek po historycznym spotkaniu z sułtanem w Damietcie w 1219 r. powrócił na ówczesną Syrię w marcu 1220 r., aby skonsolidować klasztory założone od 1217 r. W Trypolisie, gdzie później powstało przedmieście Al-Mina, w 1255 roku franciszkanie zorganizowali kapitułę prowincjalną, co sugeruje, że klasztor musiał być dużych rozmiarów i posiadać ważne znaczenie. W kapitule uczestniczył także słynny misjonarz o. Wilhelm z Rubruck, który pełnił misję dyplomatyczną wśród Mongołów. Po zniszczeniu klasztoru w Trypolisie w 1289 r. przez wojska mameluckiego sułtana Qalawana, franciszkanie prawdopodobnie ponieśli śmierć męczeńską o czym mówią żródła spisane dopiero kilka wieków później. Bracia Mniejsi, należący do utworzonej już wtedy Kustodii Ziemi Świętej, powrócili do Trypolisu dopiero w 1582 r., aby osiąść na stałe przy nowym klasztorze i kościele, skąd udzielali pomocy przewożącym towar europejskim kupcom oraz maronickim chrześcijanom w regionie.
Wraz ze wzrostem liczby wiernych w 1873 r. kościół pw. św. Józefa w Trypolisie został powiększony. Był zarządzany przez franciszkanów do 1950 r., kiedy to Kongregacja ds. Kościołów Wschodnich podjęła decyzję o przekazaniu go Syryjskiemu Kościołowi Katolickiemu z Cylicji. W związku z tym bracia z Kustodii rozpoczęli budowę nowego kościoła i klasztoru w mieście, które po ich ukończeniu w 1955 roku również przekazano, tym razem Kościołowi maronickiemu.
W międzyczasie, w 1852 r. Kustodia umieściła dwóch zakonników w Trypolisie Al-Mina, niezależnym mieście, zwróconym ku morzu, oddalonego zaledwie pięć kilometrów na zachód od współczesnego Trypolisu.
W 1858 roku w Trypolisie Al-Mina zbudowano klasztor i kościół pod wezwaniem św. Franciszka. Ówczesny władca Królestwa Obojga Sycylii, Ferdynand II Burbon, ufundował dla kościoła obraz z wizerunkiem Matki Bożej. Tymczasem bracia objęli opieką duchową około dwustu wiernych chrześcijan łacińskich rytu wschodniego, którzy postanowili chodzić własnie do tego kościoła. Otworzyli także Szkołę Ziemi Świętej (Holy Land School), która każdego roku kształciła około dwustu uczniów i działała do 2014 roku.
Od 1976 r. z powodu trwającej wojny i innych trudności, wspólnota wiernych w Trypolisie Al-Mina zaczęła się chwiać. Kapituła Kustodii w 2016 r. zdecydowała jednak o ponownym ulokowaniu wspólnoty braci w klasztorze św. Franciszka, powierzając rolę przełożonego o. Quirico Calella.
Dziś miejsce to stało się franciszkańskim ośrodkiem oferującym zakwaterowanie ze śniadaniem, centrum sportowe (piłka nożna, koszykówka, siatkówka, tenis, judo i taniec) oraz punktem spotkania dla miejscowej młodzieży. Klasztor św. Franciszka od kilku lat stara się kontynuować dialog ze światem muzułmańskim, organizując spotkania dyskusyjne i edukacyjne między chrześcijanami i muzułmanami, w obecności autorytetów religijnych obu religii. Podczas muzułmańskich obchodów Ramadanu, w iftar, w klasztorze franciszkańskim organizowane są biesiadne obiady, które kończą codzienny post obchodzony w tym okresie przez muzułmanów aż do zachodu słońca. Szczególną wagę przywiązuje się również do edukacji miejscowych chrześcijan, ze specjalnymi spotkaniami dla tych, którzy mają częsty kontakt ze światem muzułmańskim.
„Z powodu pandemii musieliśmy ograniczyć działalność ośrodka sportowego i na razie nieczynne jest również nasze Bed and Breakfast” – wyjaśnia przełożony o. Quirico Calella. „Jednak nie zrezygnowaliśmy z letniego obozu w zeszłym roku. Trwał on trzy tygodnie i wiele dzieci w wieku od pięciu do dwunastu lat przyszło do nas, aby wykonać szereg zajęć, które zostały dla nich zaplanowane.” W grudniu ubiegłego roku rozpoczęto kolejną pomocną inicjatywę w związku z trwającą sytuacją pandemiczną: oto włoski lekarz pracował jako wolontariusz w klasztorze, wykonując około stu testów serologicznych i bezpłatne badania lekarskie przez tydzień dla osób, które o to poprosiły.
Jak we wszystkich miejscach dotkniętych pandemią, ograniczenia i blokady sprawiły, że kilka działań zostało przeniesionych do sieci, takich jak spotkania organizacyjne lub Msze św. Koncert zorganizowany z okazji tygodnia modlitw o jedność chrześcijan nie będzie mógł odbyć się z udziałem publiczności ze względu na blokadę w Libanie. Dlatego libańska telewizja Telelumiere będzie transmitowała z klasztoru franciszkanów na żywo 20 stycznia koncert muzułmańskiej śpiewaczki Muna Hallab, która wystąpi przy akompaniamencie muzyki organowej ucznia, którego edukację wspiera Kustodia poprzez udzielone stypendium.
Ojciec Quirico jest również zaangażowany w działania wspierające organizację pozarządową Dove Operation, która jest aktywna w syryjskim obozie Tel Abbas. „Niedawno wybuchł pożar w innym obozie na północy kraju i wielu uchodźców wyjechało do sąsiednich wiosek. Udzieliliśmy im pomocy”- powiedział o. Quirico.
Klasztor w Trypolisie Al-Mina jest także oparciem dla życia duszpasterskiego chrześcijan i nie tylko Latynosów, ale także innych obrządków, a także licznej w kraju wspólnoty imigrantów filipińskich.
Wspierając wiele rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji, franciszkański klasztor w Trypolisie Al-Mina zorganizował rozdawanie paczek żywnościowych. „Beneficjentami są także rodziny muzułmańskie” – powiedział o. Quirico, stwierdzając, że wsparcie trafia do wszystkich potrzebujących, bez żadnych różnic. „Jeśli przed pandemią pomagaliśmy tylko osobom, które pukały do drzwi klasztoru, to dzisiaj już staramy się organizować paczki żywnościowe, aby wspierać całe rodziny” – podsumowuje o. Quirico. „Następna dystrybucja odbędzie się na początku lutego i zapewnimy około 150 rodzinom żywność, materiały zdrowotne i leki. Pomożemy tym, którzy są w potrzebie: Libańczykom, imigrantom, uchodźcom z Syrii i Palestyny.“
Beatrice Guarrera
Źródło: www.custodia.org